سه‌شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۴ - 
جایگاه صدرا در حکمت، سیاست و فلسفه:
اول خرداد، روز بزرگداشت صدرالمتالهین شیرازی، بنیان‌گذار مکتب حکمت متعالیه ، یادآور نقش بی‌بدیل او در فلسفه اسلامی است. ملاصدرا با ارائه حکمت متعالیه ، تحولی شگرف در اندیشه‌های فلسفی و عرفانی ایجاد کرد. این گزارش به بررسی نوآوری‌های صدرالمتالهین، به‌ویژه اصل حرکت جوهری، و نسبت اندیشه سیاسی او با چالش‌های جهان مدرن می‌پردازد.
کد خبر: ۳۹۸۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۷
آشنایی با ملاصدرا:
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی یا مُلاصَدرا و صدرالمتألهین (۹۷۹ – ۱۰۴۵ (قمری)) حکیم متأله و فیلسوف ایرانی سدهٔ یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است. کارهای او را می‌توان نمایش دهندهٔ نوعی تلفیق از هزار سال تفکر و اندیشهٔ اسلامی پیش از زمان او به حساب آورد. ملاصدرا بر این باور بود که مذهب شیعه دو وجه دارد، وجه ظاهری، یعنی همان شریعت و احکام دینی، و وجه باطنی، که همان درون‌مایه و حقیقت مذهب شیعه است و ملاصدرا آن را عرفان شیعی می‌نامید. او برای رستگاری انسان، هم شریعت و پایبندی به فرایض دین را لازم می‌شمرد و هم سیر و سلوک عرفانی برای رسیدن به حقیقت مذهب شیعه را ضروری می‌دانست.ملاصدرا در مخالفت با استادش میرداماد که خود پیرو سهروردی بود، مدعی شد که «وجود» امری حقیقی است و ماهیت امری اعتباری. صدرا دربارهٔ حرکت نیز نظریه جدیدی عرضه کرد که به حرکت جوهری مشهور است. تا قبل از آن تمامی فلاسفه مسلمان، معتقد به وجود حرکت در مقولات نه‌گانه عَرَض بودند و حرکت را در جوهر محال می‌دانستند. اما صدرا معتقد به حرکت در جوهر نیز بود و موفق شد چهار جریان فکری یعنی کلام، عرفان، فلسفه افلاطون و فلسفه ارسطو را در یک نقطه گرد آورد و نظام فلسفی جدید و مستقلی به وجود آورد. تعریف ملاصدرا از خداوند و هفت شبهه ابلیس در ادامه متن آورده شده است.
کد خبر: ۳۹۸۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳
غایت شناسی:
عرفا و فلاسفه مراتب عالم هستی را عالم ملك يا جهان مادى وجسمانى، عالم ملكوت يا جهان برزخى،عالم جبروت يا عالم فرشتگان مقرب،عالم لاهوت يا عالم اسماء و صفات الهى و عالم هاهوت يا ذات كه همان مرحله غيب الغيوب ذات بارى تعالى دانسته اند.نگاه سلسله مراتبی به عوالم بعد از جهان مادی، نشان دهنده دور شدن صاحب نظران از نگرش اتمیسیم به جهان و حیات بعد از مرگ بوده و القا کننده نگاه اکوسیستمیک به بحث معاد و حیات بعد از مرگ و سیرتکامل حیات حتی بعد از حیات مادی است. حیاتی که با حضور(حاضر شدن روح بعد از ترک جهان مادی و آغاز قیامت در محضر خداوندی) آغاز مجدد می شود، به قضاوت( مقایسه امتیازی و ارزیابی جایگاه خود در مقابل خود ایده ال ، در مقابل دیگران و در مقابل کل هستی) رسیده و به اتصال ( جایگاه یابی مجدد انسان در کل هستی و ذات) ختم می شود.
کد خبر: ۳۹۵۱۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۰۵/۲۷
در گذشت عضو سابق مجلس خبرگان همدان:
آیت الله غیاث‌الدین طه‌محمدی (زاده ۵ اردیبهشت ۱۳۲۶ – درگذشته ۱۸ خرداد ۱۴۰۳) نماینده پیشین مجلس خبرگان رهبری از استان همدان است. او ۱۴ سال نماینده، ولی فقیه در استان همدان و امام جمعه شهر همدان بود. وی ۲۳ سال امام جمعه شهرستان فامنین بوده بعد‌ها به‌عنوان امام جمعه همدان منصوب شد. او در ۱۷ اسفند ماه ۱۳۹۷ از امام جمعه و نمایندگی، ولی فقیه در استان همدان خداحافظی کرد. وی در شامگاه ۱۸ خرداد ۱۴۰۳ پس از گذراندن یک دوره بیماری به علت عارضه مغزی در یکی از بیمارستان‌های شهر قم درگذشت. لازم به توضیح است که آیت الله غیاث الدین طه محمدی روز سوم فروردین ۱۴۰۳، در سانحه تصادف جاده گرمسار به قم مجروح شده و متاسفانه همسر او در این سانحه دارفانی را وداع گفته بودند. در سانحه برخورد دو دستگاه خودروی سمند (حامل آیت الله طه محمدی) و پراید در محور گرمسار به قم هفت نفر مصدوم و یک نفر هم جان باخت.
کد خبر: ۳۹۵۰۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۹
علی کرباسی‌زاده استاد دانشگاه اصفهان:
بعد از سخنرانی هانری کربن در حدود سال ۱۳۵۵ و به کاربردن واژه مکتب فلسفی اصفهان، کسانی، چون ایزوتسور، همایی، سیدحسین نصر و جلال آشتیانی و ... دنبال عنوان و تیتر برای محتوا‌های مشترک خود بودند لذا از این واژه استفاده کردند. پیشینه مکتب فلسفی اصفهان به سده‌های چهارم و پنجم هجری بازگشت دارد، ولی استفاده از تعبیر فلسفه اصفهان در قرن دهم و یازدهم در دروه صفویه رواج داشته است. وجوه برجسته مکتب فلسفه در اصفهان پاسخ به تعارضات اجتماعی فرهنگی دوره صفویه بود و کسی مانند ابن‌رشد نتوانست دین و فلسفه و فقه و حکمت را در وجود خودش یکی کند، ولی در مکتب اصفهان این واقعیت رخ داد و فلسفه رویکرد جامعی پیدا کرد که با روایات، عرفان و فقه همراه شد. وقتی واژه مکتب اصفهان به کار می‌رود در دل آن حدود ۵ یا ۶ مدرسه فکری وجود دارد که از جمله مدرسه ایمانیه شیخ بهایی است؛ او به معنای فنی کلمه حتی یک رساله در فلسفه ندارد، ولی معنویت، حکمت و عرفان در تمامی آثار او موج می‌زند. شیخ بهایی حکمت و عرفان و فقه و حدیث را در وجود خودش یکی کرد و از ویژگی‌های مکتب اصفهان که او را از دیگران جدا می‌کند همین مسئله است.
کد خبر: ۳۹۴۵۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۹
برداشت ها از کتاب مقاومت شکننده از قاسم خرمی تا نجف لک زایی:
به مناسبت ایام بزرگداشت پیروزی انقلاب اسلامی به بررسی ساختار پژوهشی و یافته‌های کتاب مقاومت شکننده:تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سال‌های پس از انقلاب اسلامی، نوشته جان فوران استاد جامعه شناسی دانشگاه کالیفرنیای آمریکا و ترجمه احمد تدین در سال ۱۳۷۰" توسط قاسم خرمی پرداخته شده است. این کتاب یکی از آثار روشمند درباره تحولات چند قرن اخیر ایران است. بعد از بیان نظرات خلاصه وار قاسم خرمی، اقدام به ضمیمه کردن تحلیل‌های نجف لک زایی (۱۳۸۳) درخصوص این کتاب شده است. تضارب آرای دو فرد مورد اشاره، شفاف کننده ابعاد مورد تاکید در این کتاب است.
کد خبر: ۳۹۴۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
حجت الاسلام احمد واعظی ، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی:
حجت الاسلام احمد واعظی میگوید بخش قابل توجهی از مخالفان علوم انسانی اسلامی، این ایده را مقابله انقلاب اسلامی با استکبار می پندارند و نتیجه می‌گیرند که بانیان آن درصدد منازعه سیاسی با غرب هستند از طرف دیگر هم مدافعان ایده علوم انسانی اسلامی هم به تنور سیاسی شدن بحث می‌دمند یعنی کسانی دفاع کرده و عَلَم آن را به دست می‌گیرند که کاملا سیاسی هستند و یا نهاد و جنس کارشان با این قصه سنخیتی ندارد مثل اینکه یک نهاد امنیتی بخواهد پرچم علوم انسانی اسلامی را بلند کند.
کد خبر: ۳۹۳۱۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۶
مسئول نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی قم، مسئول سازمان تبلیغات اسلامی گلپایگان، معاونت آموزش حوزه علمیه قم از سوابق مرحوم؛ آیت الله گلپایگانی است.
کد خبر: ۳۹۲۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۹
محمد فنایی اشکوری بیان کرد:
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: در عصر ما علامه طباطبایی اولین کسی است که با تفکر فلسفی، به طرح مسائل جدید و ناظر به پرسش‌های روز پرداخته و تأملاتی در این زمینه داشته و منشأ جریانی جدید در فلسفه اسلامی شده که امروزه در میان شاگردان با واسطه و بی‌واسطه وی ادامه دارد.
کد خبر: ۳۸۹۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۸
الگوی عماد؛
دکتر عماد افروغ الگوی خوبی برای جوانان متدین و اندیشه‌ورز ما بود که در رشته‌های مختلف علوم اجتماعی و انسانی در حال تحصیل هستند. دکتر چه در حیات علمی‌اش و چه در کنشگری اجتماعی و سیاسی به عنوان یک فرد دردمند و دغدغه‌مند مطرح بود. یکی از خلأ‌هایی که ما امروز در فضای علمی کشور داریم همین است که خیلی از اساتید، دردمندی و دغدغه‌مندی جامعه امروز ایران را ندارند، ولی دکتر اینگونه نبود. دکتر واقعا بدون هیچ چشم‌داشتی دغدغه عدالت اسلامی و مستضعفان را داشت و برای این‌ها حاضر بود از آبروی خودش مایه بگذارد و حتی در این راه مورد هجمه نیز قرار گرفت. در عرصه نظری از ملامت روشنفکران در این زمینه که چرا به قرآن و نهج‌البلاغه می‌پردازی هراسی نداشت. دلیل اینکه چرا رهبر معظم انقلاب اسلامی برای درگذشت ایشان پیام می‌دهند این است که پیام ایشان نکات مهمی دارد. حضرت آقا می‌خواهند اعلام کنند برخی افراد شاخص هستند و باید به ایشان توجه کرد و الگوی جوانان این کشور بشوند.
کد خبر: ۳۸۷۸۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۸
با حضور رئیس جمهور برگزار شد؛
آیین اختتامیه چهلمین جایزه کتاب سال و سی‌امین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نوزدهم بهمن ماه ۱۴۰۱ در تالار وحدت تهران برگزار شد. آثار برگزیده و شایسته تقدیر چهلمین جایزه کتاب سال و سی‌ُاُمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، همزمان با آیین پایانی این جوایز معرفی شدند. لازم به توضیح است که کشور ما علاوه بر جایزه کتاب سال ،کتاب سال الوند، کتاب سال توسعه، دارای جشنواره های ادبی دیگر که در انها کتاب های ادبی یا تخصصی مرتبط انتخاب می شوند نیز هست. نظیر جشنواره ادبی جلال آل احمد، جشنواره ادبی رضوی ، جشنوارهروز قلم و غیره.
کد خبر: ۳۸۶۴۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۰
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی»؛
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی» به مناسبت روز جهانی فلسفه، ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد. سیداحمد غفاری مجری این نشست بیان کرد: موضوعی که برای این نشست در نظر گرفته شد رابطه میان فلسفه و اخلاق اجتماعی است، موضوعی مربوط به جهان زنده و با چالش‌ها و پرسش‌هایی زنده. حال سوال این است فلسفه چگونه می‌تواند به اخلاق اجتماعی خدمت کند؟
کد خبر: ۳۸۴۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
ساختار‌های معیوب جامعه ایران؛
سیدسعید زاهد، جامعه‌شناس، در مورد ساختار‌های معیوبی که بعد از انقلاب اسلامی مانع رسیدن به شرایط مطلوب اسلامی، در جامعه ما شده‌اند یا حرکت رو به پیشرفت جامعه را کند کرده‌اند، علت را در تبدیل تفکر فردگرا به تفکر اجتماع گرا می داند و معتقد است: در بسیاری از موارد که مردم ارزش‌های خود را پایمال و در تهدید می‌بینند، درمقابل آن خود را مصلوب‌الاختیار می‌یابند و احساس می‌کنند که کاری هم از دست‌شان برنمی‌آید. این ساختار‌های معیوب با تحول در علوم انسانی و اجتماعی و نظام‌سازی براساس آن قابل حل خواهد بود. البته لازم به ذکر است که در رفع آسیب‌ها هردو شیوه اقناع و اعمال، در شرایط خودش باید به‌کار گرفته شود و اتخاذ سیاست‌های یکجانبه اثر مطلوب نخواهد داشت.
کد خبر: ۳۸۴۳۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۹
خشم جامعه از طردشدگی؛
عماد افروغ، جامعه شناس، با اشاره به اینکه طردشدگی سیاسی به موضوع مشارکت بازمی گردد، فرایند گزینش سیاسی در انتخابات یا سطوح پایین‌تر مشارکتی به شکلی است که راه را برای حضور اکثریت جامعه بسته است. اعتراضات اخیر جنبش اجتماعی نیست بلکه خشم شهری و شورش طردشدگان است. این اعتراضات اگر می‌خواهد به حنبش تبدیل شود باید دارای رهبری، سازماندهی، انسجام ایدئولوژیک شود، عقبه داشته و درون زا باشد. این اتفاقات تا به درون گره نخورند، به جنبش عظیم اجتماعی تبدیل نمی‌شوند. سابقه خوب جنبش‌های دانشجویی درگذشته را داشتیم، عدالت‌خواهی‌های دهه ۷۰ و ۸۰ و حوادث ۱۶ آذر را داریم، اما دانشجویان این جنبش‌ها جذب قدرت سیاسی شدند. اگر آن‌ها مستقل باقی می‌ماندند و به روشن‌فکری خود ادامه می‌دادند؛ نتایج بهتری را شاهد بودیم.
کد خبر: ۳۸۴۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۴
رضا غلامی؛
رضا غلامی در در اجلاسیه «رویکردی تازه به عقلانیت سیاسی در اسلام» گفت: یکی از دلایل اصلی ناتوانی اسلام در شکوفایی اسلام در قرن ۴ و ۵ هجری قمری به جایگاه عقل عملی بر می‌گردد و اگر این طرز نگاه به عقل عملی عوض نشود و در حد حکمت عملی به آن نگاه شود، ما در ایجاد تمدن اسلامی ناکام خواهیم ماند.
کد خبر: ۳۸۲۹۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
از اساتید برجسته فلسفه اسلامی؛
آیت الله سیدحسن سعادت مصطفوی از علمای تهران بعد از تحمل یک دوره بیماری به دیار باقی شتافت.
کد خبر: ۳۸۲۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۶
اخلاق در موسیقی چه شد؟
واکنش گرشا رضایی فقط به یک مخاطب نبود، به همه مخاطبانش در آن کنسرت بود. آن هم در شهری که فعالیت فرهنگی و هنری آنقدر کم است که حضور یک خواننده می‌تواند پای همه را به کنسرت بکشاند. البته که اصلا کاری به کیفیت موسیقی و شعر و میزان خلاقیت اثر موسیقایی نداریم که این خود نیز نیازمند بحث طولانی و تخصصی است.
کد خبر: ۳۸۰۸۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۷
با علی کرباسی‌زاده اصفهانی:
ما در تاریخ فلسفه خود یک شکاف می‌بینیم که از جمله می‌توان به یک مقطع تاریخی مهم در غرب جهان اسلامی یعنی به "ابن رشد اندلسی" اشاره کرد. باید بپرسیم که چه اتفاقی رخ داد که ابن رشد وارد فلسفه اسلامی نشد. اما با این وصف "ابن عربی" که از قضا معاصر ابن رشد است، به سمت شرق آمد؛ به گونه‌ای که بخش عظیمی از تفکر فلسفه اسلامی را تحت‌الشعاع خود قرار داد و در ساختن حکمت صدرایی نقش‌آفرینی کرد.
کد خبر: ۳۷۱۵۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۹
هیئت علمی دانشگاه:
در مورد تاثیرپذیری حکمت متعالیۀ ملاصدرا از فلسفۀ اشراقی سهروردی سخن بسیار گفته‌اند و ملاصدرا خود نیز به این امر معترف است، اما در مطالعات تاریخی و تطبیقی در حوزۀ فلسفه و عرفان اسلامی، از تاثیرپذیری عرفان نظری محی الدین یا “مکتب فصوص” از فلسفۀ اشراق کمتر سخن به میان آمده است. با این همه می‌توان نظام وجودشناسی ابن عربی را که در “مکتب فصوص” توسط صدرالدین قونوی و شاگردانش نظم و انسجام و شرح و بسط یافت تحت تاثیر فلسفۀ سهروردی دانست
کد خبر: ۳۶۹۱۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۰
عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی:
عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی اظهار کرد: وزارت علوم باید تقلبات علمی و پژوهشی را بررسی و برخورد کند. معتقدم باید بخش کارشناسی مجزایی برای بررسی اینگونه تقلبات در وزارت علوم وجود داشته باشد تا اینگونه افراد را شناسایی کند و برخورد قانونی با آن‌ها انجام شود.
کد خبر: ۳۶۸۵۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۳